آخرین وضعیت پروژه منظومه ماهواره‌ها در کشور

دکتر حسن سالاریه در افتتاح هفته جهانی فضا با شعار «زندگی در فضا» که از صبح امروز در سالن همایش‌های وزارت ارتباطات و فناوری و اطلاعات برگزار شد، با تاکید بر اینکه مطابق برنامه ۱۰ ساله فضایی کشور و برنامه هفتم پیشرفت کشور در بخش علوم و اکتشافات فضایی برنامه‌های گوناگونی با محوریت مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی در جریان است، از جمله مهمترین این برنامه‌ها را توسعه کپسول‌های زیستی و سکوهای تحقیقاتی بازگشت پذیر با قابلیت کنترل و هدایت دقیق دانست که به نوعی آزمایشگاه‌های فضایی برای انجام آزمون‌های زیر مداری و مداری در زمینه زیست در فضا و مطالعات اثرات تشعشعات و تغییرات دما و فشار و غیره روی گونه‌های مختلف زیستی هستند. 

وی افزود: بعد از پرتاب کپسول ۵۰۰ کیلوگرمی بازگشت پذیر در سال ۱۴۰۲، تحقیق و توسعه کپسول‌های جدید آغاز شد و هم اکنون پیشرفت خوبی در فرایند طراحی و ساخت خانواده جدیدی از این سکوهای مهم تحقیقاتی داشته‌ایم و به زودی تست‌های مختلف روی زیر سیستم‌های آن آغاز می‌شود. 

سالاریه موضوع مهم بعدی در دستور کار سازمان فضایی را حضور در برنامه‌های تحقیقاتی مربوط به سایر کرات از جمله ماه عنوان کرد و ادامه داد: از اواخر سال قبل و اوایل امسال همکاری خوبی با چین در پروژه «چانگ» ۸ شروع کردیم. فرایند طراحی به اتمام رسیده و ساخت نمونه مهندسی به زودی آغاز می‌شود. 

رئیس سازمان فضایی با تاکید بر ضرورت و اهمیت همکاری‌های بین‌المللی در صنعت فضایی، اظهار کرد: این همکاری‌ها نقش مهمی را در اقتصاد و بهره‌برداری از منابع طبیعی ارزشمند در فضای ماورای جو و دیگر کرات بازی خواهد کرد. وجود منابع ارزشمند انرژی و مواد طبیعی معدنی دیگر در سایر کرات اثبات شده است و جهت گیری کشورهای پیشرفته دنیا به سمت بهره برداری از این منابع است. 

سالاریه خاطر نشان کرد: مذاکراتی را هم با برخی کشورهای پیشرو در خصوص حضور در برنامه طراحی و ساخت ایستگاه‌های فضایی در حال پیگیری داریم که می‌تواند محمل بسیار خوبی برای دانشمندان ایرانی در مطالعات زیست فضا باشد.

ساخت نمونه‌های پیشرفته‌تری از ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی

رئیس سازمان فضایی اضافه کرد: بعد از پرتاب ماهواره‌های پارس ۱ و ناهید ۲ و بررسی عملکرد این ماهواره‌ها در مدار، نمونه‌های بعدی همین ماهواره‌ها با انجام اصلاحات لازم در حال آماده سازی جهت پرتاب قرار دارند. 

وی یادآور شد: همچنین ماهواره پارس ۲ نیز که در سال گذشته رونمایی شد، در حال طی تست‌های نهایی برای آماده سازی جهت پرتاب است. 

وی ساخت ماهواره‌های دقیق‌تر و پیشرفته‌تر سنجشی و مخابراتی را از دیگر برنامه‌های این سازمان نام برد و گفت: ساخت پارس-۳ با دقت تصویربرداری بهتر از یک متر از سال گذشته در دستور کار پژوهشگاه فضایی قرار گرفته و پیشرفت‌های خوبی داشته است. همچنین ماهواره رادار «سار» با دقت ۲۰ متر در تصویر برداری تحت عنوان «راد ۲» نیز در پژوهشگاه فرایند طراحی آن آغاز شده است. 

به گفته این مقام مسئول این دو ماهواره از خانواده ماهواره‌های سنجشی هستند که در طی سال‌های آتی نمونه‌های کیفی و پروازی آنها ساخته و رونمایی خواهند شد. 

سالاربه افزود: همچنین ماهواره مخابراتی ناهید ۳ با پهنای باند بالاتر و قابلیت ارائه خدمات ارتباطی مختلف از سال گذشته فرایند طراحی آن در پژوهشگاه فضایی شروع شده است و پیشرفت خوبی داشته است. ماهواره‌ها نقش بی بدیلی در توسعه صنعت فضایی و ارائه خدمات کاربردی مختلف بازی می‌کنند که بخش‌های دولتی و خصوصی با جدیت آن را دنبال می‌کنند و پروژه‌های گوناگونی را در حال ساخت دارند.

آخرین وضعیت پروژه منظومه ماهواره‌ها

رئیس سازمان فضایی ایران از آماده‌سازی نخستین نمونه ماهواره‌ها از منظومه پروژه «شهید سلیمانی» جهت پرتاب خبر داد و گفت: منظومه ماهواره‌ای باریک باند در پروژه شهید سلیمانی در فاز اول شامل حدود ۲۰ ماهواره از خانواده نانو با قابلیت ارائه خدمات ارتباطی باریک باند است. این ماهواره‌ها قادر هستند که اطلاعات حیاتی و مهم را از طریق حسگرهای گوناگونی که مناطق مختلف مستقر می‌شوند دریافت و در زمان کوتاه به مناطق دیگر کشور منتقل کنند.

وی اضافه کرد: این پروژه که در فاز اول توسط تعدادی از شرکت‌های خصوصی و دولتی در حال توسعه است، به مرحله ساخت و پرتاب نمونه‌های آزمایشی خود رسیده است. نمونه آزمایشی اول یک ماهواره 3U و نمونه آزمایشی دوم یک ماهواره 6U است.

به گفته وی بسیاری از زیر سیستم‌های حیاتی ماهواره که توسط شرکت‌های مختلف خصوصی ساخته شده‌اند، از طریق آنها تست می‌شود.

آماده‌سازی پایگاه ملی پرتاب چابهار جهت پرتاب ماهواره

سالاریه از موضوعات مهمی دیگری که در وزارت ارتباطات و سازمان فضایی دنبال می‌شود را تکمیل فاز اول پایگاه چابهار عنوان کرد و ادامه داد: فاز اول پایگاه چابهار ویژه پرتابگرهای سوخت جامد و در حال تکمیل نهایی است و در حال حاضر داریم برای انجام پرتاب اول آماده می‌شویم. 

وی تاکید کرد: امیدواریم فاز دوم این پایگاه نیز کلنگ زنی شود. طراحی‌های مربوط به این پروژه به انجام رسیده است. فاز دوم این پایگاه جهت پرتاب ماهواره‌برهای سوخت مایع ساخته خواهد شد. 

وی با بیان اینکه پرتابگرهای سوخت مایع قابلیت حمل اجرام بالاتری را دارند و به جهت قرار دادن ماهواره‌های سنگین‌تر و پرتاب‌های چندگانه مورد استفاده قرار خواهند گرفت، خاطر نشان کرد: پایگاه ملی چابهار در موقعیت جغرافیایی مناسبی قرار دارد که می‌تواند به راحتی به مدارهایی با شیب‌های مختلف از حدود ۴۰ تا حدود ۱۰۰ درجه دسترسی پیدا کند که برای ساخت منظومه‌های ماهواره‌ای و نیز قرار دادن ماهواره‌ها در مدارات خورشید آهنگ ضروری است.

آماده‌سازی نمونه دوم ماهواره کوثر جهت پرتاب

وی اضافه کرد: یکی از موضوعات مهم در زمینه ساخت ماهواره‌ها استفاده از ظرفیت بخش خصوصی است که همواره مورد تاکید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بوده است. سال گذشته نمونه اول ماهواره «کوثر» توسط بخش خصوصی ساخته و پرتاب شد و بر اساس تجربیات حاصل نمونه دوم ماهواره کوثر با ارتقاء و اصلاحات مد نظر هم اکنون ساخته شده است. این ماهواره نیز قرار است به زودی در مدار قرار بگیرد.

رئیس سازمان فضایی ایران از مهمترین ویژگی‌های ماهواره کوثر را امکان تصویر برداری با دقت حدود ۴ متر دانست که توسط بخش خصوصی دانش بنیان ایران طراحی و ساخته شده است.

وی ادامه داد: این ماهواره کمتر از یک سال بعد از پرتاب ماهواره نخست ساخته شده است که نشان از سرعت و آمادگی بالای این بخش در زیست بوم فضایی کشور دارد.

سایر پرتاب‌ها در سال جاری

رئیس سازمان فضایی اظهار کرد : همانطور که پیش‌تر نیز اطلاع رسانی شده است، پرتاب‌های دیگر داخلی و بین‌المللی در سال جاری ادامه خواهد داشت. پرتاب ماهواره‌های ظفر ۲ و «پایا» که هر دو سنجشی هستند نیز توسط پرتابگر خارجی انشاءالله در ماه‌های آتی انجام می‌شود. 

وی همچنین از برنامه‌ریزی برای پرتاب نمونه دیگری از ناهید ۲ خبر داد و گفت: این ماهواره توسط پرتابگر داخلی «سیمرغ» پرتاب می‌شود. 

وی افزود: علاوه بر آن پرتاب‌های مداری و زیر مداری آزمایشی هم برای ماهواره‌های آزمایشی «منظومه شهید سلیمانی» و سایر ماهواره‌ها و محموله‌های تحقیقاتی در پیش است. البته بنا بر اقتضائات فنی تاریخ پرتاب‌ها ممکن است تغییراتی داشته باشد، لذا به محض قطعی شدن تاریخ پرتاب اعلام خواهد شد.

همکاری با دانشگاه‌ها

سالاریه همکاری با دانشگاه‌ها برای ایجاد زیست بوم صنعت فضایی را بسیار ضروری دانست و یادآور شد: این همکاری با کمک و همراهی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در جریان است. هدف از این برنامه، ایجاد هسته‌های نوآور با قابلیت حل مساله در دانشگاه‌ها است. البته مناقصات مختلفی مانند مناقصات ماهواره‌های سری پژوهش نظیر ماهواره‌های پژوهش ۱ و ۲ و ۴ نیز برگزار خواهد شد و دانشگاه‌ها و پژوهشکده‌های مختلف و شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند در این مناقصات شرکت کنند و پروژه‌های مختلفی به آنها واگذار خواهد شد.

 منبع:ایسنا