بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل روز پنجشنبه ۱۶ اکتبر (۲۴ مهر)، در مراسم یادبود کشتهشدگان هفتم اکتبر، در کوه هرتسل با اشاره به پایان تدریجی جنگ غزه، تاکید کرد که کشورش در برابر «چالشهای بزرگ از سوی دشمنانی که در پی تجدید قوا هستند» قرار دارد.
او در این سخنان که بسیاری از تحلیلگران آن را اشارهای غیرمستقیم به احتمال بالای آغاز درگیریهای نظامی مجدد اسرائیل با ایران میدانند، ادعا کرد: «ما با کشوری روبهرو هستیم که تلاش میکنند دوباره مسلح شوند، اما در کنار این تهدیدها، فرصتهای بزرگی برای گسترش صلح نیز وجود دارد.»
او در توصیفی نمادین گفت «از سوگواری و اشک ریختن در ۷ اکتبر، به کوه هرمون (رشتهکوهی در مرز سوریه و لبنان با اسرائیل) و آسمان تهران رسیدیم» که اشارهای نمادین به جنگ ۱۲ روزه با ایران دارد.
نخستوزیر اسرائیل همچنین با تاکید بر اینکه اسرائیل پس از جنگ غزه میتواند دایره توافقهای صلح و عادیسازی روابط با کشورهای عربی همسایه را گسترش دهد، توضیح داد: «هم چالشهای بزرگی در برابر ما قرار دارد و هم فرصتهای تاریخی برای گسترش صلح داریم. ما در هر دو جبهه همزمان عمل میکنیم و آنچه برای هر دو لازم است، وحدت ملی است؛ وحدت در جنگ و وحدت در صلح.»
نتانیاهو در ادامه این سخنرانی عمومی، خواستار انسجام داخلی و احساس مسئولیت مشترک در جامعه اسرائیل شد و گفت: «فقط از راه همبستگی، تقویت اعتماد متقابل و تمرکز بر آنچه ما را متحد میکند، میتوانیم به همه اهداف خود برسیم.»
در چنین فضای تنشآمیزی، بهنظر میرسد تهران خود را برای سناریوهای نظامی احتمالی، از جمله حملات مستقیم یا واکنشهای منطقهای و فرامنطقهای آماده میکند.
کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، روز گذشته در گفتوگو با وبسایت رهبر جمهوری اسلامی گفت: «با نتیجهای که از مذاکرات اخیر گرفتیم، در صحنهی هستهای دیدیم که اینها قائل به یک مذاکره منطقی نیستند و فراتر از مسئلهی هستهای، میخواهند محدودیتهای بیشتری بر ایران اعمال کنند.»
خرازی ادامه داد: «خب طبیعتا مسئله موشکی و مسئله مقاومت موضوعاتی نیستند که ایران بخواهد وارد مذاکره دربارهی آنها شود. بنابراین چارهای جز این نیست که ما در عین اینکه منطق خودمان را برای افکار عمومی بیان میکنیم و آمادگی خودمان را برای یک مذاکره اصولی ابراز میکنیم، تن به چنین مذاکراتی ندهیم.»
تشدید تهدیدها و هشدار خطر جنگ
هفته گذشته نیز علیاکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوریاسلامی ایران طی مطلبی در شبکه اکس، در واکنش به توافق صلح غزه هشدار داده بود که «آغاز آتشبس در غزه ممکن است پشت صحنه پایان آتشبس در جای دیگری باشد.»
از سوی دیگر دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، بامداد امروز پنجشنبه به وقت تهران، در نشستی در کاخ سفید گفت جمهوری اسلامی «در وضعیت شکنندهای» قرار دارد و تنها «برای بقا» تلاش میکند. او بار دیگر تاکید کرد امروز حماس، حمایت جمهوری اسلامی را ندارد و تهران نمیخواهد وارد میدان شود.
ترامپ با اشاره به حملات هوایی آمریکا علیه تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی افزود اگر تهران دوباره در مسیر ساخت سلاح هستهای گام بردارد، آن سایتها پیش از رسیدن به مرحله پیشرفته هدف حمله قرار گرفته و نابود خواهند شد. ترامپ پیشتر نیز گفته بود اقدام نظامی آمریکا و اسرائیل برای از بین بردن توان هستهای جمهوری اسلامی زمینهساز توافق صلح غزه شد و تاکید کرد اگر توان هستهای ایران از بین نمیرفت، این توافق هرگز شکل نمیگرفت.
سالار ولایتمدار، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفته است: «ایران هیچگاه اسرائیل را به رسمیت نشناخته و نخواهد شناخت»
او افزود: «اگر رابطه با آمریکا به نفع منافع ملی ایران بود، جمهوری اسلامی در نشست شرمالشیخ شرکت میکرد. ذات رابطه گرگ و میش هیچوقت عوض نمیشود و اگر ما به آمریکاییها نزدیک شویم، آنها گستاختر خواهند شد.»
همچنین محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه جلسه هیئت دولت، امیدها برای ازسرگیری مذاکرات هستهای و اجازه به ماموران آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازدید از تاسیسات هستهای ایران را از بین برد و تاکید کرد: «ارتباط ما با آژانس تنها بر اساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی خواهد بود و مرجع تشخیص در این زمینه شورای عالی امنیت ملی خواهد بود.»
در همین حال امیر حاتمی، فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اینکه «رویکردهای جدیدی را برای هرگونه تهدید نظامی اتخاذ کردهایم»، میگوید: «جنگ ۱۲ روزه به اندازه ۱۲ سال برای ما درس داشت و در این دوران جنگی کاملا ترکیبی را تجربه کردیم که دشمن ترکیب فناوری روز با موضوعات سیاسی، رسانهای، امنیتی و اطلاعاتی را در دستور کار قرار داد. با این درسآموختهها رویکردهای جدیدی را برای هرگونه تهدید اتخاذ کردهایم که منجر به اقدامات موثرتری برای مقابله و تنبیه شدید دشمن خواهد شد.»
سخنان نتانیاهو و پاسخها و هشدارهای مقامات ایران تصویر منطقهای را نشان میدهد که در آستانه یک دور تازه تنش قرار دارد؛ از یکسو تاکید رهبران اسرائیل بر تداوم فشار امنیتی و گسترش توافقهای منطقهای، و از سوی دیگر بنبست مذاکرات هستهای و موضعگیریهای تهران، همهچیز را بهسمت احتمال بروز رویاروییهای محدود یا فرامرزی نظامی سوق میدهد.
هشدار!
در گفتوگوی فراز با دو نماینده مجلس بررسی شد:
گزارشی از جزییات جنگ ۱۲ روزه