ویجای مییل، دانشجوی ۲۵ سالهای از راجستان، هند، زمانی که در امتحانات بانکی خود موفق نشد و دلسرد بود، به جای مراجعه تنها به رهبران معنوی، از GitaGPT کمک گرفت. این چتبات مبتنی بر بهگود گیتا است و با ظاهری شبیه یک گفتوگو متنی، راهنماییهای معنوی ارائه میدهد. مییل میگوید: «پیامهایی مانند به کار خود تمرکز کن و نگرانی از نتیجه را رها کن، در لحظه برایم بسیار مؤثر بود و به من انگیزه داد تا دوباره تلاش کنم.»
هندوئیسم بهویژه در این زمینه جذاب است، چرا که سنتی طولانی در استفاده از اشکال مادی و مجسمههای مقدس دارد. آیینهای هندو مانند پوجا و دارشان که شامل ارائه احترام به مورتیاها و دیدن آنهاست، نشان میدهد که تکنولوژی میتواند وسیلهای دیگر برای حضور خدایان در زندگی روزمره باشد. امروز چتباتها و رباتهای مذهبی، از جمله رباتهایی که آیینها و برکات را انجام میدهند، در معابد و حتی منازل استفاده میشوند. برای مثال، معابد هند دارای فیلهای رباتیک و مورتیاهای متحرک هستند که اعمال مذهبی را شبیه حیوانات یا خدایان واقعی انجام میدهند.
چتباتهای مذهبی مانند GitaGPT، QuranGPT و حتی نسخههای مبتنی بر عیسی، کنفوسیوس یا مارتین لوتر، راهی برای دسترسی مستقیم به آموزههای مذهبی فراهم میکنند. برخی افراد، از جمله ویراساهو و تنمای شرست، از این ابزارها برای گفتگو با آموزههای دینی استفاده میکنند و آن را به عنوان راهی غیرقضاوتی، قابل دسترس و آرامشبخش توصیف میکنند. همچنین سازمانهای معنوی بزرگ مانند سادگو، اپلیکیشنهایی با قابلیتهای هوش مصنوعی راهاندازی کردهاند تا آموزههای مذهبی را به شکلی شخصیتر و معنادار به افراد ارائه دهند.
رویدادهای بزرگ مذهبی نیز از هوش مصنوعی بهره بردند؛ از چتباتهای چندزبانه برای راهنمایی زائران گرفته تا تجربههای دیجیتال و واقعیت افزوده برای حضور مجازی در آیینها. حتی پژوهشهای علمی از هوش مصنوعی برای تحلیل متون مقدس استفاده کردهاند و شباهتها و مضامین پنهان را کشف میکنند.
با وجود مزایا، این ابزارها با خطرات جدی هم همراهند. چتباتهای مذهبی ممکن است اشتباه کنند یا تعابیر متضاد ارائه دهند؛ برای مثال، برخی نسخههای GitaGPT اظهار کردند که «کشتن برای حفاظت از دارما موجه است»، که منجر به اصلاح و کنترل پاسخها شد. همچنین خطر این است که کاربران، بهویژه کسانی که آشنایی تکنولوژیکی محدودی دارند، پاسخهای هوش مصنوعی را حقیقت مطلق تلقی کنند و توانایی پرسشگری خود را از دست بدهند.
کارشناسان معتقدند هوش مصنوعی ممکن است نقش روحانیون سنتی را به چالش بکشد و تفسیر متون مقدس را تحت تأثیر دیدگاه سازندگان و دادههای آموزشی قرار دهد. به گفته هالی والترز، وقتی این ابزارها به عنوان «صدای الهی» درک شوند، پیامهای آنها میتواند وزن معنوی بیش از حد واقعی پیدا کند.
با این حال، تجربه کاربران نیز مثبت است. مییل میگوید حتی کسانی که به معابد میروند، اغلب فرصت گفتگوهای عمیق با روحانیون ندارند؛ بنابراین چتباتها میتوانند فاصله بین افراد و آموزههای مذهبی را پر کنند و راهنمایی معنوی فوری و قابل دسترس ارائه دهند.
منبع:دیروزبان
هشدار!
در گفتوگوی فراز با دو نماینده مجلس بررسی شد:
گزارشی از جزییات جنگ ۱۲ روزه