فناوری فضایی به کمک بحران آب ایران آمد!

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فضایی ایران، مرکز تحقیقات فضایی این پژوهشگاه با اجرای پروژه‌هایی نوآورانه در زمینه بهره‌برداری از فناوری فضایی، گام مهمی در جهت مدیریت بهینه منابع آب و مقابله با بحران کم‌آبی در کشور برداشته است.

ایران به دلیل قرارگیری در کمربند خشک و نیمه‌خشک زمین، ویژگی‌های خاص جغرافیایی، توزیع نابرابر منابع آبی، و الگوهای کشت نامتناسب، سال‌هاست با چالش‌های جدی در حوزه آب مواجه است. کاهش چشمگیر سطح دریاچه‌ها و تالاب‌ها، افت شدید سطح سفره‌های زیرزمینی و بروز خشکسالی‌های پیاپی، نشانه‌ای از وخامت این بحران است که پیامدهای زیست‌محیطی و اقتصادی گسترده‌ای برای کشور در پی داشته است.

در چنین شرایطی، استفاده از فناوری‌های نوین از جمله فناوری فضایی و تصاویر ماهواره‌ای، به عنوان یکی از ابزارهای کارآمد در پایش و مدیریت منابع آبی مطرح شده است. فناوری سنجش از دور با فراهم‌سازی داده‌هایی با پوشش وسیع، تکرارپذیری بالا و سرعت پردازش مناسب، نقش کلیدی در تحلیل‌های محیطی و تصمیم‌سازی‌های مدیریتی ایفا می‌کند.

اقدامات کلیدی پژوهشگاه فضایی ایران در این زمینه عبارت‌اند از:
🔹 پایش منابع آب سطحی شامل رصد تغییرات در دریاچه‌ها، رودخانه‌ها، تالاب‌ها و سدها برای برنامه‌ریزی دقیق‌تر و پیشگیری از خشک‌شدن آن‌ها
🔹 پایش رطوبت خاک با هدف کمک به کشاورزان در تعیین زمان و مقدار آبیاری بهینه
🔹 پایش و پیش‌بینی خشکسالی برای کاهش خسارات ناشی از کم‌آبی و آماده‌سازی راهکارهای مقابله
🔹 پایش پارامترهای محیطی محصولات کشاورزی مانند دما، بارش، تبخیر و تعرق برای ارائه الگوهای هوشمند آبیاری
🔹 طراحی و اجرای سامانه پایش و پیش‌بینی سیلاب برای هشداردهی سریع و مدیریت بهینه سیلاب در مناطق پرخطر مانند حوضه گرگان‌رود

به گفته کارشناسان مرکز تحقیقات فضایی پژوهشگاه، استفاده از داده‌های ماهواره‌ای علاوه بر دقت بالا، نسبت به روش‌های سنتی بسیار سریع‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است و می‌تواند در تدوین سیاست‌های بلندمدت آبی کشور تأثیرگذار باشد.

پژوهشگاه فضایی ایران با اتکا به توان متخصصان داخلی و ظرفیت‌های فناورانه پیشرفته، مصمم است نقش‌آفرینی مؤثرتری در حل بحران‌های محیط‌زیستی و راهبری پروژه‌های کاربردی در حوزه فضایی داشته باشد.