حسنا اسماعیلبیگی در پایاننامه خود با عنوان «بررسی علل مؤثر بر تغییر نگرش ایرانیان نسبت به معماری مسکونی در دوره قاجار با استناد به سفرنامه ها» به یکی از کمتر دیدهشدهترین بزنگاههای تاریخی معماری ایران پرداخته است. او با بررسی ۲۰ سفرنامه از اروپاییانی که در دوره قاجار به ایران سفر کردهاند، نشان میدهد که تصویر معماری سنتی ایرانی در ذهن جامعه چگونه دچار دگرگونی شد؛ دگرگونیای که ریشه در نگاه انتقادی و گاه تحقیرآمیز غرب به ایران داشت اما همزمان از دل بحرانهای داخلی مانند استبداد سیاسی، فقر گسترده، زلزلههای مکرر و فروپاشی نهادهای سنتی تغذیه میکرد.
هدف پژوهش، فهم نحوه مواجهه روشنفکران با غرب به میانجی آثار ادبی دوره قاجار و پهلوی است. همچنین تلاش شده است تا نسبت میان نحوه مواجهات و ظهور ژانرهای ادبی خاصی مورد مطالعه قرار بگیرد.
هوشنگ ابتهاج مشهور به سایه شاعر و پژوهشگر ادبی بزرگ ایرانی در اسفند ۱۳۰۶ در رشت به دنیا آمد و در آلمان درگذشت. اوبه هنگام مرگ ۹۴ سال داشت. دقایقی پیش (بامداد 19 مرداد) یلدا ابتهاج (دختر سایه) خبر فوت پدرش را در صفحه اینستاگرامش اعلام کرد و نوشت: بگردید، بگردید، درین خانه بگردید / درین خانه غریبید، غریبانه بگردید