در گذشته هرکسی یک دفترچه تلفن داشت، شماره تلفنها، آدرسها در آن نوشته میشدند اما به آن متکی نبودند! ذهن آدمها مخزن خیلی از اطلاعات بود.
اگر قرار بود در زمینهای تحقیق کنند واقعا نیاز به پوشیدن کفش آهنین بود، کتابهای مختلف، مجلات، ضمن اینکه تمام این منابع باید مو به مو مطالعه میشد چون قابلیت اینکه بالای صفحه کلمه موردنظر را بنویسی و اینتر را بزنی وجود نداشت! جستجو کردن پروسه طولانی، عمیق و متفکرانهای بود!
در عصر هوش مصنوعی، جستجوهای بیپایان در گوگل و گفتگوهای سریع با چتباتها زندگی ما را سادهتر کرده است. کافی است سوالی بپرسیم، و در چند ثانیه پاسخش روی صفحه ظاهر میشود.
اما همین راحتی، چالش پنهانی را در دل خود دارد: ما به تدریج در حال تبدیل شدن به نسلی هستیم که کمتر چیزی را در ذهن ذخیره میکند؛ نسلی که «حافظهاش» را به ابرهای دیجیتال سپرده است.
مغز انسان هزاران سال بر پایه تکرار، تجربه و حفظ اطلاعات شکل گرفته است. اما امروز، وقتی تاریخ تولد دوستی یا نام یک نویسنده مشهور را فراموش میکنیم، به جای جستجو در حافظهمان، به سراغ گوگل میرویم. پژوهشگران این پدیده را «اثر گوگل» مینامند؛ یعنی تمایل مغز به فراموش کردن جزئیات، چون مطمئن است اطلاعات هر زمان که بخواهد، در دسترس خواهد بود. حتی لازم نیست تولد مهمترین فرد زندگیتان هم یادتان بماند، شبکههای اجتماعی خودشان به شما یادآوری میکنند! کمک بزرگی است اما ترس پشت آن بزرگتر است!
فرایند فکر کردن طولانی، مقایسه منابع یا حتی شکلدادن نظر شخصی، کمتر از قبل رخ میدهد. این وضعیت میتواند ذهن را به مرور «کمتحرک»کند؛ درست مثل بدنی که ورزش نکند و رفتهرفته ضعیف شود.
اگر مغز ما تمرین یادآوری و ذخیرهسازی را کنار بگذارد، در بلندمدت تواناییهای شناختیمان آسیب خواهد دید.
روانشناسان توصیه میکنند برای مقابله با این پدیده، باید بخشی از اطلاعات را همچنان به ذهن بسپاریم: شماره تلفن چند نفر مهم، یک شعر یا قطعه موسیقی، تاریخهای کلیدی، یا حتی جملاتی که برایمان ارزش دارد. تمرینهای ساده مثل یادداشتکردن خاطرات روزانه یا تلاش برای بازگویی یک داستان بدون کمک اینترنت، میتواند حافظه را فعال نگه دارد.
شاید نسل آینده دیگر کمتر چیزی را به خاطر بسپارد، اما انتخاب امروز ما میتواند تعیین کند که آیا در آینده به «نسل بدون حافظه» تبدیل میشویم، یا نسلی که هم از ابزارهای هوش مصنوعی بهره میبرد و هم مغزش را زنده نگه میدارد.
منبع:چندثانیه
در گفتوگوی فراز با دو نماینده مجلس بررسی شد:
در گفت وگوی محمد منظرپور با مازیار خسروی بررسی شد
در گفتوگو با سیدهادی میرعلمی مطرح شد
یارانه سوخت هواپیما؛ چاهی بیانتها از جیب فقرا به کام ثروتمندان
جشنی برای کودکان کار
جزیره به روایت یکی از قدیمیترین ساکنانش